ÇOCUK DİŞ HEKİMLİĞİ

Yetişkinlik döneminde ortaya çıkan ağız ve diş sağlığı sorunları, çocukluk döneminde doğru bakım ve tedavilerle önlenebilir. Bunun için çocuklarda düzenli diş kontrolü son derece önemlidir. Çocuk diş hekimliği, bu konuda özel eğitim almış hekimlerden oluşan branştır.

Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği) Nedir?

Çocuk diş hekimliği ya da tıbbi adıyla pedodonti, 0 – 16 yaş grubundaki çocukların ağız ve diş sağlığında görevli diş hekimliği branşıdır. Bebeklik çağından başlamak üzere çocukların çene ve yüz gelişimiyle ağız ve diş sağlığıyla ilgilenir. Çocuk diş hekimliği kapsamında takip, tedavi ve koruyucu önlemler yer almaktadır.

Süt Dişleri Neden Önemlidir?

Süt dişleri, sayısı toplamda 20 olan ve bebeğin/çocuğun beslenmesine imkan tanıyan dişlerdir. Çocuktaki konuşma gelişimi de yine bu dişlerin varlığıyla bağlantılı bir durumdur. Dişlerin ana vazifesi, kalıcı dişler açısından korunaklı bir alan yaratmaktır. Yani, bir nevi yer tutucu olarak görev alırlar. Süt dişleri olması gerekenden erken döküldüğü zaman bu fonksiyon kaybedilir ve çeşitli diş problemleri meydana gelir. Erken yer kaybının en büyük getirisiyse ortodontik problemlerdir. Süt dişlerinin sağlığı, ağız ve diş problemlerin dışında psikolojik açıdan da etkilidir. Öyle ki, okul çağındaki çocukların diş çürüklerinin yarattığı görüntü ya da erken diş kaybı sebebiyle sosyal yaşamdan soyutlandığı görülebilmektedir. Dolayısıyla süt dişlerinin bakımı ve ilgili branş hekimleri tarafından kontrolü son derece önemlidir.

Çocuk Diş Hekimliği Kapsama Alanları

Çocuk diş hekimliği, en basit haliyle doğum ile ergenlik dönemi arasındaki çağda ağız ve diş sağlığının takibini yapmaktadır. İlgili anabilim dalının kapsam alanı son derece geniş bir yelpazeye sahip olup, aşağıdaki gibi listelenebilir.

• Süt dişleri ve kalıcı dişlerin çürümemesi için önleyici uygulamalar (fluorid jel, fluorid vernik, fissür örtücü)
• Süt dişlerinde ve kalıcı dişlerde restoratif uygulamalar (dolgu)
• Çürümüş süt dişleri ve kalıcı dişlerin tedavisi
• Tedaviyle düzelmeyen çürük halinde diş çekimi
• Erken süt dişi kaybında yer tutucu uygulaması
• Diş travmalarının tedavisi
• Ortodontik problemler için önleyici ve koruyucu tedaviler
• Diş eti rahatsızlıkların tanı ve tedavisi
• Dişlerde normalden sapmanın önlenmesi
• Ağız alışkanlıklarının durdurulması (parmak emme, dudak ısırma, vb.)

Çocuklarda Diş Fırçalama İçin Başlangıç Tarihi

Çocuklarda diş fırçalama alışkanlığı, dişlerin göründüğü ilk andan itibaren başlatılmalıdır. Bu dönem bebekten bebeğe değişiklik gösterse de ortalama doğumdan sonraki 6-10. aylara denk gelmektedir. Bebeklik döneminde diş fırçalama anne ve babalar tarafından temiz gazlı bez veya parmak fırçalarıyla yapılabilir. Çocuğun kendi başına doğru fırçalama yapması için uzun yıllara ihtiyaç vardır. Ancak anne ve baba desteğinin ağız ve diş sağlığı konusunda son derece önemli olduğu unutulmamalıdır.  

Çocuklarda Diş Hekimi Korkusu Nasıl Önlenir?

Çocuk ya da yetişkin olmaktan bağımsız olarak, diş hekimine başvuran hastaların bir kısmında tedaviyi zorlayıcı ve bazen de yapılamaz hale getiren tepkilerle karşılaşılabilir. Bu durum çocuk hastalarda daha zorlayıcı olabilmektedir. Ancak çocuk diş hekimleri davranış yönlendirme konusunda özel eğitim almış donanımlı kişilerdir. Anlat – göster metoduyla çocuklara yapılacak işlemler halinde bilgi verebilir ve uygulamayı daha sevimli bir hale getirebilirler. Böylece diş hekimi korkusunun oluşmadan önlenmesi amaçlanır. Yetişkinlik döneminde yaşanan diş hekimi fobisinin altında da genellikle çocukluk çağında yaşanmış negatif deneyimlerin olduğu görülmektedir.

Anne ve babaların çocukların ağız ve diş sağlığı konusunda bilinçli olması oldukça önemlidir. Yetişkinlik döneminde ortaya çıkabilecek her türlü ağız ve diş probleminin, erken dönemde önlenebileceği unutulmamalıdır. Bu sebeple çocuk diş hekimliği hizmetinden düzenli olarak yararlanılmalıdır.